علل ترک نماز و درمان آن

علل ترک نماز و درمان آن چیست؟

علل ترک نماز و درمان آن

ابتدا بايد گفت که تارکان نماز از حيث کميت ترک، عبارتند از:

الف) کساني که به طور مطلق تارک نماز هستند.

ب) گروهي، بعضي اوقات مي خوانند و گاهي نمي خوانند.

بعضي نماز مي خوانند، اما واجبي از واجبات نماز را ترک مي گويند. مانند قرائت يا اذکار واجب نماز و يا اينکه در مکان غصبي نماز مي خوانند.

ترک نماز از روي عمد، موجب کفر است، کفر عبارت است نپذيرفتن و انکار چيزي که عقل و فطرت آدميان، آن را حق مي داند که نتيجه چنين افکاري، ترک ضروريات دين است، از جمله نماز. لذا با توجه به اینکه میدانیم شما اینگونه نیستید لیکن توجه شما را به مطالعه علل ترک ویا سهل انگاری در نماز جلب می کنم

علل ترک یا سهل انگاری

عدم آشنايي به فلسفه نماز:

اهميت ندادن به نماز به لحاظ عدم آشنايي به حقيقت آن و احساس نياز نکردن نسبت به آن، خود از عوامل ترک نماز به شمار مي رود.

درمان:

آشنا ئی بیشتر به فلسفه و حقيقت نماز و اين که نماز جزو نياز ماست، جزو زندگي و حيات ماست. فايده و آثار نماز در دنيا و آخرت تجلي مي کند و به واسطه آن آرامش و تعادل رواني پيدا مي شود. نماز درمان افسردگي و اضطراب است و... موجب میشود که تقویت شوید

2- احساس تحجر و عقب ماندگي:

چنين اشخاصي بر اين باورند که مذهب از زندگي جداست و بر اين باورند که دين، قديمي و ارتجاعي است. چنين اشخاصي براي آن که خود را قانع کنند که راهشان صحيح است به مذهبيان و غير مذهبيان توجه مي کنند که مذهبيان از واقعيتهاي زندگي و از لذات زندگي و از علم تا پيشرفت، با زمان بودن، به دور هستند و انسانهايي خشک و بي سواد و عقب افتاده اند و در مقابل اين همه لامذهباني که در دنياي خارج از ما و يا دنياي ما زندگي مي کنند، انسانهايي منطقي، پيشرفته  و با سوادنند.

درمان:

فهميدن يا فهماندن اين معنا که دين نه تنها با علم و پيشرفت زندگي کردن مخالف نيست، بلکه چگونگي انسان شدن و پويا شدن را نيز نشان مي دهد و اينکه عبادت براي بهتر زندگي کردن است و بهتر لذت بردن از زندگي، درمان بيماريهاي رواني و به طور کلي براي به تکامل رسيدن انسان است.

3- تن پروري و تنبلي:

اساساً افراد تنبل و تن پرور، ارداه قوي نسبت به انجام امور معنوي ندارند و در مسير زندگي خود با مشکل رو به رو هستند. اينگونه افراد داراي روح کوچک هستند و همواره در بند خواستهاي تن مي باشند.

درمان:

ترک پرخوابي و پرخوري که باعث کسالت و ضعيف شدن ارداه مي شود و اشتياقي براي عبادت نمي ماند و اينکه براي ترک اين عادت بد از خداي متعال استعانت بجوييم و از ورزش و نرمش براي رفع کسالت استفاده کنيم و مداومت بر اين کار را فراموش نکنيم و از شهوت راني و بزهکاري دوري کنيم؛ زيرا افراد شهوت ران داري اراده اي ضعيف هستند و از آنجايي که پرستش و عبادت، خواسته و نياز روح آدمي است، لذا آدم شهوت ران به دليل اسير و گرفتار جسم بودن، نمي تواند به خواسته هاي روح پاسخ مثبت دهد.

4- مسامحه کاري:

يکي از اسباب ترک نماز سهل انگاري است. اين عامل غير از تنبلي و بي حالي نيست؛ زيرا مشاهده مي شود که انسان با اينکه در بهترين وضعيت روحي و جسمي به سر مي برد، وليکن نسبت به امور معنوي مخصوصاً نماز بي توجه است، لذا به راحتي آن را ترک مي کند و احساس نمي کند که عمل مهمي را ترک کرده است.

درمان:

از علل اصلي بي توجهي و سهل انگاري در نماز، اهميت ندادن به عبادت و در حقيقت، مهم جلوه نکردن نماز براي آدمي است. براي رفع سهل انگاري، بايد به نماز اهميت داد وبه اهمیت آن پی برد(مانند مطالعه کتابها در مورد این موضوع) و آفات ترک آن را شناخت و دانست که فرياد خدا بر سر سهل انگاران بلند است وموجب عقوبتی سخت خواهد بود وبا توجعه نمودن به آخرت واینکه انسان باید پاسخگو باشد ضمن اراده شخص دست یافتن به این مهم ممکن است

5- احساس خودنمايي و رياکاري:

بعضي ها با خواندن نماز احساس مي کنند که در زمره ريارکاران قرار گرفته اند و بعضي ها مي گويند: خجالت مي کشيم، چون تا به حال نماز نخوانديم و اگر اکنون بخوانيم، شايد مورد طعن و مسخره پدر و مادر و دوستان قرار بگيريم.

درمان:

براي درمان مي بايست ابتدا ديگران برخوردشان با اينگونه افراد درست باشد و آنها را تشويق به خواندن نماز کنند و به آنها بگويند که فايده نماز به خود آنها برمي گردد و نه به کسي و خود شخص نيز مي تواند به خود کمک کند يعني اينکه اگر با خواندن نماز مورد مسخره قرار گيرد، صاحب عبادت که خداوند است خوشحال مي شود و خوشحالي او کافي است و در اين حالت است که مي توانيم طعن و مسخره ديگران را تحمل کنيم.

6- احساس بي فايده بودن نماز به علت گناهکار بودن:

در اين حالت، شخص گناهکار با خود مي گويد: حالا که من گناهکارم و بزهکارم پس براي چه نماز بخوانم؟ نماز چه فايده اي به حال من دارد؟ در نتيجه سعي مي کند يا ترک گناه کند يا ترک نماز و از آنجايي که با گناه مأنوس شده است، ترک نماز را مي پذيرد.

درمان:

ارتکاب معصيت، اگرچه حرام و مانع تحصيل حضور قلب است، ولي موجب بطلان نماز نمي گردد و همچنين مشکل گناهکار با ترک نماز حل نمي شود، بلکه گرفتاري او مضاعف مي گردد. بنابراين نبايد انسان به صرف انجام معصيت از خود نااميد شود و ترک نماز کند، بلکه به موازات توجه به معنويات به ترک گناهان بپردازد و به هيچ بهانه اي نماز را ترک نگويد و نيز بداند که هر قدر هم گناهکار باشد، راه برگشت دارد ودوری از نماز درحقیقت موجب بدتر شدن اوضاع او خواهد شد نه بهبود وآرامش لذا به قول شاعر که می گوید:

                               باز آي هر آنچه هستي باز آي                  گر کافر و گبر و بت پرستي باز آي

                        اين درگه ما درگه نوميدي نيست                       صد بار اگر توبه شکستي باز آي

7- خانواده  محيط و اجتماع فاسد:

يکي از عوامل مهم در سازندگي و شکوفايي و يا تخريب شخصيت انسان، خانواده و محيط زندگي است و بيشترين همانندسازي و الگوبرداري را در دوران طفوليت از اهل خانواده، مخصوصاً پدر و مادراست. از دلايل بي توجهي به نماز، نبودن الگوي نمازگزار در منزل و جَو فاسد محيط خانه است.

يکي ديگر از دلايل ترک نماز، قرار گرفتن در محيط نامساعد و فاسد است. در اجتماعي که معنويت و روح نماز حاکم باشد، توجه به معنويات مخصوصاً نماز، بيشتر خواهد بود.

درمان:

لازم است که درصدد اصلاح محيط و جامعه برآمده  و زمينه هاي فساد را از بين برد  و به جاي آن، فضا و جو اطراف را از معنويات پر کرد وبا توجه وتذکر وبرخورد صحیح وسازنده وفرهنگ سازی این محیط را تغییر داد

8-دوست فاسد:

يکي از عوامل ترک نماز، همنشيني و همراهي با تارک الصلوة است و از امام صادق نقل شده است: دين انسان بستگي به دين دوستش دارد، بنابراين بايد بدانيم که ساختار شخصيتي و معنوي ما با دوستانمان گره خورده است.

درمان:

قطع رابطه با دوست فاسد و تارک الصلوة و در مقابل همنشيني با انسانهاي پاک و نمازگزار و اهل علم بهترين شکل درمان است

برخوردهاي نامناسب افراد مذهبي:

تأثير رفتارهاي مبلغان مذهبي و به طور کلي متدينان در انسانهاي ديگر حتمي است. مسلماً الگوهاي ديني که جوانان و نوجوانان را دعوت به پاکي، انسانيت، معنويت و عبادت و ... مي کند، بايد اول خودشان عامل به گفته هايشان باشند و اگر خلاف گفته هاي خود عمل کنند، آثار منفي تربيتي بر افراد جامعه خواهد داشت.

درمان:

راه درمان بر الگوهاي مذهبي است که اين واقيعت را بپذيرند که هر نوع رفتار و کردار آنها در معنويات، ايمان و رفتار مردم، تأثير خواهد داشت. ديگر آنکه رهبران ديني بايد در اِعمال روشهاي تربيتي همانند اسوه عالَم اِمکان، حضرت محمد (ص) اعتدال و ميانه روي و ظرفيت افراد را در نظر داشته باشد و از روشهاي مفيدي مانند: استدلال، تشويق، تحسين و استفاده کنند و از استبداد و خشونت بپرهيزند.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

نهاد خانواده يکي از تأثيرگذارترين نهادها بر تربيت فرزند مي باشد. کودک در آغاز وجود از هر گونه عادت خوب يا بدي خالي است . دوران کودکي دوران تکوين عادتهاست عادت هاي خوب يا بد ؛ شخصيت کودک در اين زمان تشکيل مي شود و زندگي آينده اش را ترسيم مي نمايد.
کودک چون موجودي ناتوان و از درک مصالح حال و آينده اش ناآگاه است، در اين زمان حساس و در تکوين عادت ها به مراقبت هاي پدر و مادر شديدا نياز دارد . چنين مسئوليت مهمي بر عهده آنها نهاده شده است.
پدر و مادر وظيفه دارند براي تربيت کودک، ابعاد نيازهاي جسماني و روحاني، فردي و اجتماعي، دنيوي و اخروي، حال و آينده او را منظور بدارند و بر طبق آن، برنامه کامل و دقيقي را تنظيم و در اوقات مناسب به اجرا بگذارند. آن چه کودک بايد در اين مدت ياد بگيرد و تمرين کند تا به صورت عادت در آيد عبارت است از: آداب سخن گفتن، آداب غذا خوردن و لباس پوشيدن، رعايت بهداشت و نظافت، آداب معاشرت، مسئوليت پذيري و انجام آن، کار کردن -اشتراک و تعاون در اداره امور زندگي- تخلق به اخلاق نيک، اجتناب از اخلاق زشت، شناخت وظايف ديني و عمل به آنها، مانند نماز و ورزه و ديگر وظايف حضور در مساجد و مجالس ديني. همه اين ها بايد در زمان کودکي، و در فرصت هاي مناسب، پايه گذاري و تمرين شود تا به صورت عادت در آيد.
در چنين صورتي وقتي هم بزرگ شد انجام آن برايش آسان خواهد بود و غالبا ادامه خواهد يافت اما اگر در زمان کودکي به صورت عادت در نيامده در بزرگي تحقق آن تضمين چنداني ندارد چون در کودکي عادت نکرده و عادت کردن در بزرگي دشوارتر خواهد بود.
از سوي ديگر، پدر و مادر اولين و آشناترين چهره هايي هستند که کودک با آنها برخورد مي کند در دوران ناتواني و نياز و وابستگي کودک، پدر و مادر هستند که با عشق و اخلاص به ياري کودک مي شتابند و از او پرستاري و نوازش مي نمايند. همه نيازهاي غذاي و بهداشتي و عاطفي کودک از ناحيه پدر و مادر تأمين مي شود. کودک به تدريج به موقعيت حساس پدر و مادر و نياز شديد خود به آنان پي مي برد و متقابلا به آنها علاقه مند مي گردد و به همين جهت والدين خود را بهترين و خيرخواه ترين و با نفوذترين اشخاص مي داند که مي توان آنها را سرمشق و الگوي زندگي قرار داد و از رفتارشان پيروي نمود.
بنابراين پدر و مادر را مي توان به عنوان اولين و مؤثرترين و بادوام ترين و مطمئن ترين الگوها معرفي کرد. کودک همه چيز را در خانه از پدر و مادر ياد مي گيرد از لبخندها و زمزمه ها و نوازش هاي مادر، درس خوش بيني و اعتماد و اظهار محبت مي آموزد. از تندي ها و عصبانيت ها و بدرفتاري هاي او نيز درس عصبانيت و بدرفتاري مي گيرد. سخن گفتن، آداب غذا خوردن -رعايت نظم- بهداشت و تقيد به انجام وظايف ديني يا لااباليگري و ديگر امور اخلاقي را کودک غالبا در خانه و از پدر و مادر ياد مي گيرد.
لذا پدران و مادراني که به تربيت صحيح فرزندان خويش و سعادت دنيوي و اخروي آنها علاقه دارند بايد در ابتدا رفتارشان را اصلاح کنند و خودشان را به صورت بهترين الگوها درآورند تا فرزندانشان از آنها تقليد نمايند و درس زندگي بياموزند. والدين در صورتي مي توانند فرزندان خويش را با تربيت هاي اسلامي و مقيد به ضوابط شرعي پرورش دهند که خودشان نيز در محيط خانواده و در حضور فرزندان به انجام وظايف ديني و رعايت اخلاق نيک اسلامي ملتزم باشند و از ارتکاب گناه خودداري کنند. برعکس چنانچه پدر و مادر، نسبت به انجام وظايف ديني و مراسم مذهبي، لاابالي يا بي اعتنا باشند، نبايد انتظار داشته باشند که فرزنداني ديندار و ملتزم به مراسم ديني پرورش دهند.
پيامبر اکرم(ص) مي فرمايد:‌ «بين فرزندان خود به عدالت رفتار کنيد، همان طور که ميل داريد آنان را در احسان در بين شما با عدالت رفتار نمايند». پدر و مادر نسبت به تربيت فرزندانشان مسئولند، پيامبر اکرم(ص) فرمودند: «فرزندان خود را تربيت کنيد، به درستي که شما درباره آنها مورد سؤال واقع خواهيد شد.» وجود فرزند وابسته به پدر و مادر است و آنها در تربيت او مسئولند و بايد نسبت به وظيفه خود کوتاهي نکنند. اين بحث بسيار دامنه دار است.

عوامل سستي در نماز:
1. عوامل دروني و مربوط به خود افراد: مهمترين عامل دروني نمازگريزي آسيب پذيري مقطع نوجواني و جواني است. اين مقطع سنّي، مقطع حساس و بحراني براي جوانان و نوجوانان است، مسايل و بحران هاي بلوغ از يك طرف، شكّ و ترديدهاي مذهبي از طرف ديگر، ناپختگي و بي تجربگي و گرايش سريع به الگوهاي غيرواقعي كه اهل نماز نيستند، زمينه هايي است كه در خود فرد وجود دارد و باعث مي شود كه جوانان و نوجوانان علاقة چنداني به نماز نداشته باشند.
2. عواملي بيروني و محيطي: اين عوامل، عواملي هستند كه بعضي از آنها قابل جبران است و بعضي غير قابل جبران. به اختصار اين عوامل را بيان مي كنيم: الف ـ كم توجهي يا بي توجّهي خانواده ها نسبت به تربيت ديني فرزندان. ب ـ نگرش منفي بعضي از خانواده ها نسبت به مسائل ديني مخصوصاً نماز. ج ـ برخوردهاي نادرست والدين و مربيان نسبت به نماز خواندن كودك، نوجوان يا جوان باعث زدگي آنها از نماز مي شود. د ـ تهاجم فرهنگي دشمنان بوسيلة شبهه در اعتقادات ديني، ايجاد بدبيني نسبت به كانون هاي مذهبي، بازداري جوانان از شرك در مراسم عبادي، نماز جمعه و جماعت و ... و در ‌آخر ترويج فرهنگ غربي باعث مي شود جوانان نسبت به نماز رغبتي نشان ندهند. هـ ـ دوستي و معاشرت با افراد بي تقوا و بي نماز است كه به مرور در انسان تأثير منفي خواهند گذاشت. و ـ ندانستن و يا غفلت و فراموشي فلسفه و آثار نماز كه باعث مي شود توجّه به نماز در ما كمتر شود.
دوست عزيز , شما بعنوان يک پدر ميبايست به چند نکته توجه کنيد :
- نحوه ي برخورد شما در دوران کودکي فرزندتان , از اهميت زيادي برخوردار بوده است . بعنوان مثال : براي اهميت دادن فرزندتان به نماز بايد از راههاي تشويقي متنوع استفاده ميکرديد .
- خود و همسرتان به نماز اول وقت اهميت دهيد ( کونوا دعاة الناس بغير السنتکم مردم را با عمل به کار خير فرا خوانيد . )
- خداوند مهربان به پيامبر اکرم ( صلي الله عليه و اله ) نيز دستور به اينگونه رفتار ( زدن با تسمه يا هر چيز ديگر ) را نداده است و به پيامبر خويش مي فرمايد که تو تنها يک انذار دهنده اي .اگر در جايي از روايات هم امر به زدن در باره ي سهل انگاري فرزندان به نماز شده است ؛ اولا : بايد بعد از تشويق هاي مکرر و بي نتيجه بودن آنها باشد ثانيا : زدن چنان باشد که حتي بدن فرزند , سرخ هم نشود . ثالثا : در زماني اين کار انجام گيرد که شخصيت فرزند هنوز شکل نگرفته است , نه در دوران جواني .
- نحوه ي رفتار اهل بيت ( عليهم السلام ) و بزرگان دين , چنان بود که اهل خانه شيفته ي نماز ميشدند . آنها تنها به امر کردن به نماز , اکتفا نمي کردند ؛ بلکه کانون خانه را کانون عشق ورزي به زن و فرزند مي کردند . پدري که در خانه خوش اخلاق است معمولا اهل خانه مطيع او ميشوند و نيازي به استفاده ي از خشونت و ضرب و جرح ( که سودي هم ندارد ) نمي بيند .
- بحمد الله فرزند شما اهل نماز خواندن است و تنها در اداء نماز صبح , سهل انگاري دارد ؛ لذا به شما برادر محترم توصيه مي شود با برقرار کردن رابطه ي دوستانه با فرزندتان , او را تشويق به نماز کنيد . در حقيقت تکليف شما فقط تذکر است .
- لازم به ذکر است که اگر کتک زدن شما موجب سرخي يا کبودي در بدن فرزندتان شده باشد , ميبايست رضايت او را جلب کنيد و در صورت عدم رضايت فرزندتان , به او ديه ي لازم را پرداخت نماييد ؛ چرا که فرزندان ما امانتهاي الهي هستند و ما اجازه نداريم هر طور که دلمان خواست با آنها رفتار کنيم .

تقويت انگيزه:
براي كسانيكه دچار غفلت شده اند توصيه مي شود پيامدهاي منفي ترك نماز و يا سبك شمردن آنرا يادآوري نمايند. در ادامه به تعدادي از آنها اشاره مي شود :
1- بي نماز حتما جهنمي خواهد بود!!
در قرآن کريم هست که در قيامت و هنگام عبور يكي از سؤال هايي كه بهشتيان از جهنميان مي پرسند در خصوص علت جهنمي شدن آنها مي باشد كه آنها جواب مي دهند ما به خاطر اين جهنمي شديم که نماز نمي خوانديم.
خداوند متعال اين مكالمه را چنين بيان داشته : آنها(مومنان)در باغهاى بهشتند، و سؤال مى‏كنند... از مجرمان: چه چيز شما را به دوزخ وارد ساخت؟!» مى‏گويند: «ما از نمازگزاران نبوديم، (43)في‏ جَنَّاتٍ يَتَساءَلُونَ (40) عَنِ الْمُجْرِمينَ (41) ما سَلَكَكُمْ في‏ سَقَرَ (42) قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ (43) ( سوره المدثر)
2- بي نماز در دنيا زندگي پرمشقتي دارد و در قيامت كور محشور مي شود .
خداي متعال تصريح نموده هركس از ياد الهي رويگردان شود زندگي سختي داشته و در قيامت كور محشور مي شود آنجا كه مي فرمايد : « و هر كس از ياد من روى گردان شود، زندگى(سخت و) تنگى خواهد داشت؛ و روز قيامت، او را نابينا محشور مى‏كنيم!» وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْكاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى‏ ( طه : 124)
3- بي نماز کافر است!!
در روايت نبوي است که فرمود: فاصله ي بين بنده و كفر جز ترك نماز نيست. ليس بَيْنَ الْعَبْدِ وَ بَيْنَ الْكُفْرِ تَرْكُ الصَّلَاةِ, ( جامع الأخبار، ص: 74) (پيام پيامبر، ترجمه‏فارسى، ص: 665) البته منظور کفر عملي است نه اعتقادي.
4- بي نماز از ياري خداوند محروم است:
قدرت نماز گذاران از نماز و خداوند است. كسيكه نماز مي خواند در هر نمازي با گفتن «اياك نعبد و اياك نستعين » (پروردگارا فقط تو را مي پرستيم و فقط از تو ياري مي جوييم ) از خداوند طلب ياري مي جويد اما بي نماز خود را از اين ياري محروم مي نمايد و ضعيف مي ماند .
5- کاهل نماز از شفاعت اهل بيت (ع) در قيامت محروم مي شود:
به‎ ‎روايت‎ ‎شيخ‎ ‎صدوق ابوبصير‎ ‎مي‎ ‎گويد‎:‎پس‎ ‎از‎ ‎شهادت‎ ‎امام‎ ‎صادق‎ ‎عليه‎ ‎السلام‎ ‎نزد‎ ‎اُمِّ‎ ‎حميده (كنيز‎ ‎امام‎ ‎صادق‎ ‎عليه‎ ‎السلام) ‏براي‎ ‎عرض‎ ‎تسليت‎ ‎رفتيم،‎ ‎گريه‎ ‎كرد‎ ‎و‎ ‎ما‎ ‎نيز‎ ‎از‎ ‎گريه‎ ‎ي‎ ‎او‎ ‎گريه‎ ‎كرديم،‎ ‎سپس‎ ‎گفت‎ :‎اي‎ ‎ابا‎ ‎محمد (لقب‎ ‎ديگر‎ ‎ابو‎ ‎بصير) ‏اگر‎ ‎امام‎ ‎صادق‎ ‎عليه‎ ‎السلام‎ ‎را‎ ‎هنگام‎ ‎مرگ‎ ‎مي‎ ‎ديدي،‎ ‎چيز‎ ‎عجيبي‎ ‎مشاهده‎ ‎مي‎ ‎نمودي‎ ‎؛چشم هاي‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎گشود‎ ‎و‎ ‎فرمود‎: ‎بستگانم‎ ‎را‎ ‎حاضر‎ ‎كنيد، ما‎ ‎همه‎ ‎ي‎ ‎آنها‎ ‎را‎ ‎حاضر‎ ‎كرديم،‎ ‎به‎ ‎آنها‎ ‎نگاه‎ ‎كرد‎ ‎و‎ ‎فرمود‎:‎‏ اِنَّ‎ ‎شَفاعَتَنا‎ ‎لا‎ ‎تَنالُ‎ ‎مُستَخِفّاً‎ ‎بِالصَّلوةِ : ‏همانا‎ ‎شفاعت‎ ‎ما‎ ‎به‎ ‎كسي‎ ‎كه‎ ‎نماز‎ ‎را‎ ‎سبك‎ ‎بشمرد‎ ‎،نرسد ( طرائف الحكم يا اندرزهاى ممتاز، متن‏ج‏2، ص: 451)
6- اعمال ديگر بي نماز باطل است :
رسول خدا صل الله علي وآله فرمودند : كسيكه بدون دليل نمازش را رها كند تا اينكه قضا شود بدرستيكه اعمالش را باطل كرده است .مَنْ تَرَكَ صَلَاتَهُ حَتَّى تَفُوتَهُ مِنْ غَيْرِ عُذْرٍ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ‏, ( جامع الأخبار، ص: 73)
7- تارك الصلاه با قارون و فرعون و منافقين روانه جهنم مي شود :
رسول خدا صل الله علي وآله فرمودند : نمازتان را ضايع نكنيد ؛ بدرستيكه هر كس كه نمازش را ضايع كند خداوند او را با قارون و فرعون و هامان ( كه لعنت و ننگ الهي بر آنها باد ) محشور نمايد و واجب است بر خداوند كه داخل كند او را با منافقين پس واي بر كسيكه بر نمازش محاظت ننمايد . لَا تُضَيِّعُوا صَلَاتَكُمْ فَإِنَّ مَنْ ضَيَّعَ صَلَاتَهُ حَشَرَهُ اللَّهُ مَعَ قَارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هَامَانَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ أَخْزَاهُمْ- وَ كَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يُدْخِلَهُ النَّارَ مَعَ الْمُنَافِقِينَ فَالْوَيْلُ لِمَنْ لَمْ يُحَافِظْ عَلَى صَلَاتِهِ‏ ( جامع الأخبار، ص: 74)
8- شيطان بر تارك الصلاه مسلط شده و او را دچار گرفتاري هاي بزرگ مي كند .
رسول خدا صل الله علي وآله فرمودند : همواره شيطان از بني آدم گريزان است مادامي كه بر نماز هاي پنج گانه محافظت مي نمايد اما هنگاميكه آنها را ضايع نمايع بر او جرأت پيدا كرده و او را دچار گرفتاريهاى بزرگ مى‏كند. لَا يَزَالُ الشَّيْطَانُ يَرْعَبُ مِنْ بَنِي آدَمَ مَا حَافَظَ عَلَى الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ- فَإِذَا ضَيَّعَهُنَّ يَجْتَرِئُ عَلَيْهِ وَ أَوْقَعَهُ فِي الْعَظَائِمِ‏ ( جامع الأخبار، ص: 74)
9- تارك نماز بر دين يهود يا نصارا يا مجوس خواهد مرد .
رسول خدا صل الله علي وآله فرمودند : هر كه نماز را ترك كند و اميدى به پاداش آن نداشته باشد و از كيفر آن نترسد، باكى ندارم كه يهودى يا نصرانى يا مجوسى بميرد. مَنْ تَرَكَ الصَّلَاةَ لَا يَرْجُو ثَوَابَهَا وَ لَا يَخَافُ عِقَابَهَا فَلَا أُبَالِي أَنْ يَمُوتَ يَهُودِيّاً أَوْ نَصْرَانِيّاً أَوْ مَجُوسِيّاً ( جامع الأخبار، ص: 74)
10-کسي که نماز نمي خواند آرامش ندارد:
کسي که نماز نمي خواند همواره مضطرب و نگران است, زيرا دل انسان تنها با نماز و ياد خدا آرام مي شود: وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْري ( طه : 14) « و نماز را براى ياد من بپادار!» و در آيات ديگري از قرآن براي اين ذكر و ياد خدا ويژگي هايي مطرح نموده است از جمله اينكه يا ذكر و ياد الهي است كه دلها آرام مي گيرد أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ ( الرعد : 28)«آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دلها آرامش مى‏يابد!»
11- کاهل نماز گرفتار پانزده مصيبت در دنيا ، مرگ ، قبر و قيامت مي شود:
در روايت آمده كه سرور زنان، فاطمه، دختر سرور پيامبران- كه درودهاى خداوند بر او و پدر و شوى و پسران اوصياء او باد- از پدر بزرگوارش حضرت محمّد صلّى اللَّه عليه و آله پرسيد: اى پدر جان! سزاى مردان و زنانى كه نماز را سبك بشمارند، چيست؟ فرمود: اى فاطمه، هر كس چه مرد باشد و چه زن، نمازش را سبك بشمارد، خداوند او را به پانزده مصيبت گرفتار مى‏نمايد: شش چيز در سراى دنيا، و سه چيز هنگام مرگ، و سه چيز در قبرش، و سه چيز در قيامت هنگام بيرون آمدن از قبر.
مصيبتهايى كه در دار دنيا بدان مبتلا مى‏گردد عبارتند از:
1- خداوند، خير و بركت را از عمر او برمى‏دارد.
2- خداوند، خير و بركت را از روزى‏اش برمى‏دارد.
3- خداوند- عزّ و جلّ- نشانه صالحان را از چهره او محو مى‏فرمايد.
4- در برابر اعمالى كه انجام داده پاداش داده نمى‏شود.
5- دعاى او به سوى آسمان بالا نمى‏رود و مستجاب نمى‏گردد.
6- هيچ بهره‏اى در دعاى بندگان شايسته خدا نداشته و مشمول دعاى آنان نخواهد بود.
و مصائبى كه هنگام مرگ به او مى‏رسد بدين ترتيب است:
1- با حالت خوارى و زبونى جان مى‏دهد.
2- گرسنه مى‏ميرد.
3- تشنه جان مى‏سپارد، به گونه‏اى كه اگر آب تمام رودخانه‏هاى دنيا را به او بدهند، سيراب نگشته و تشنگى‏اش برطرف نخواهد شد.
و مصيبتهايى كه در قبرش بدان گرفتار مى‏گردد بدين قرار مى‏باشد:
1- خداوند فرشته‏اى را بر او مى‏گمارد تا او را در قبر نگران و پريشان نموده و از جايش بركند.
2- خداوند گور را بر او تنگ مى‏گرداند.
3- قبرش تاريك مى‏شود.
و مصائبى كه در روز قيامت، هنگام بيرون آمدن از قبر، بدان مبتلا مى‏شود، عبارت است از:
1- خداوند فرشته‏اى را بر او مى‏گمارد تا در حالى كه مردم به او مى‏نگرند، او را به رو بر زمين بكشد.
2- سخت از او حساب مى‏كشند.
3- خداوند هرگز نظر رحمت به او ننموده و از بديها پاكيزه‏اش نمى‏گرداند، و براى او عذاب دردناكى خواهد بود. (فلاح السائل و نجاح المسائل ص 22 - ادب حضور ص 62 )
در پايان بايد اين نكته را ياد آوري نمود ، همانگونه كه ترك نماز داراي پيامدهاي منفي مي باشد ؛ بر اساس آيات و روايات اقامه نماز نيز داراي پيامدهاي مثبت دنيوي و اخروي مي باشد كه نمي توان از آنها چشم پوشي نمود ؛ از جمله اين آثار مانع شدن از حُزن و اندوه در آخرت ، آرامي بخش جانها ، بازدارنده از زشتيها و گناهان ، بهترين كمك كار انسان در برابر مشكلات دنيوي و شوينده گناه مي باشد .
پيروز و موفق باشيد .

براى مطالعه در اين زمينه ر . ك :
1- اسرار نماز شهيد ثانى ترجمه مهدى‏پور
2- اسرار الصلاة ميرزا جواد ملكى تبريزى
3- آداب نماز امام خمينى
4- پرتوى از اسرار نماز محسن قرائتى
5- نکته درباره نماز، محسن قرائتي
6- نکته درباره نماز، حسين ديلمي
7- حکمت عبادات، آيت الله جوادي آملي
جهت اطلاع بيشتر ر.ک:
1- ابراهيم اميني، اسلام و تعليم و تربي، انتشارات انجمن اولياء و مربيان جمهوري اسلامي ايران، چاپ چهارم، ص 94 به بعد.
2. رضا فرهاديان، والدين و مربيان مسئول، انتشارات دفتر تبليغات اسلامي قم، چاپ اول.
3. طبرسي، مکارم الاخلاق، ترجمه سيد ابراهيم مير باقري، مؤسسه انتشارات فراهاني، ص 421.